Osoby z innowacyjnym pomysłem na nowy produkt często zadają sobie pytanie: jak pozyskać finansowanie dla projektu? W Inero pomagamy naszym Partnerom w uzyskaniu wsparcia zewnętrznego dla produktów technologicznych. O swoim doświadczeniu w tym obszarze opowiedział nasz CEO- Andrzej Chybicki.
Bez finansowania zewnętrznego stworzenie nowego produktu technologicznego lub jego wdrożenie na rynek bywa czasami niemożliwe. Prace programistyczne, koszty administracyjne, zakup sprzętu, utrzymanie to tylko kilka z długiej listy kosztów, związanych z opracowaniem nowego systemu lub aplikacji. Jest wiele możliwości na pozyskanie wsparcia lub usług konsultingowych, które pomagają rozwinąć dany pomysł i pomóc w jego realizacji.
Rodzaje finansowania
Rodzaj i formuła wsparcia powinny być dopasowane do specyficznych potrzeb danego przedsięwzięcia. Środki mogą pochodzić z funduszy europejskich, krajowych lub prywatnych inwestorów. Najpopularniejsze rodzaje finansowania to:
- Aniołowie biznesu:
Indywidualni inwestorzy, którzy oferują kapitał, doświadczenie i kontakty w zamian za udziały w przedsiębiorstwie. Aniołowie biznesu często angażują się w projekty na wczesnym etapie rozwoju.
- Venture capital (Kapitał wysokiego ryzyka):
Fundusze specjalizujące się w inwestycjach w start-upy i inne przedsiębiorstwa na wczesnym etapie rozwoju, które mają wysoki potencjał wzrostu. Inwestycje te są zazwyczaj związane z większym ryzykiem, ale również potencjalnie wysokimi zwrotami.
- Dotacje:
Bezzwrotne środki finansowe, które mogą być udzielane przez rządy, instytucje unijne, fundacje czy inne organizacje na wsparcie projektów o określonym charakterze, np. innowacyjnych, badawczych, społecznych.
- Inkubatory i akceleratory biznesu:
Programy oferujące wsparcie w postaci kapitału, mentoringu, przestrzeni biurowej oraz dostępu do sieci kontaktów i potencjalnych inwestorów dla start-upów i młodych przedsiębiorstw.
Czym kierować się wybierając rodzaj finansowania? Komentarz Andrzeja Chybickiego
Rodzaj finansowania zależy od etapu, na którym znajduje się nasza organizacja oraz od celu finansowania. Można to podzielić na trzy podstawowe grupy:
1) Dla początkujących przedsiębiorców, którzy mają pomysł i chęć rozwijania własnego biznesu, ale nie mają wiedzy na temat prowadzenia firmy – inkubatory i akceleratory biznesu stanowią dobrą opcję. Mogą one pomóc w walidacji koncepcji biznesowej, często ją poprawiają i dostosowują do wymogów rynku. W ramach akceleratorów biznesu, uczestnicy mogą zdobyć podstawową wiedzę na temat prowadzenia księgowości, sposobów organizacji firmy, zagadnień prawnych, i tym podobnych. Krótko mówiąc, są to dobre narzędzia na początek przygody z biznesem. Zaletą niektórych, wybranych akceleratorów jest możliwość otrzymania dofinansowania bezpośrednio z takiego programu. Z reguły takie finansowanie nie jest duże, wynosi ono od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy euro, ale może w pierwszym etapie działalności znacząco wspomóc działanie młodych firm np. utrzymując je aktywnymi przez pierwszy rok działalności, w których przychody są niezmiernie trudne do uzyskania.
2) Anioły biznesu i fundusze Venture Capital: Finansowanie w ramach tego typu jest przeznaczone przede wszystkim dla osób, które chcą stworzyć wysoce skalowalny biznes, oparty na unikatowej technologii czy pomyśle biznesowym. Model działania takich firm radzi sobie inaczej niż typowe przedsiębiorstwa. Na etapie inwestycji, liczy się nie tyle zysk w najbliższych latach, co możliwość ekspotencjalnego zwiększania przychodów, nawet przy kosztach przekraczających przychody. Wiele projektów tego typu jest nastawionych na agresywne zajmowanie kolejnych obszarów rynku, co przy odpowiednio dużej skali oraz przy odpowiedniej liczbie rund finansowania, powinno ostatecznie dać bardzo duże zyski.
3) Dotacje oraz dofinansowanie: Najczęstsza forma dofinansowania, która przeznaczona jest dla wszystkich firm w Polsce, z tymże najczęściej posiadających ugruntowaną i dojrzałą pozycję na rynku. Należy pamiętać, że dotacja nie jest finansowaniem a współfinansowaniem projektu. Przedmiotem dotacji może być nowy produkt lub usługa, bądź ich ulepszenie. W przypadku tego typu dofinansowania rzadko przedmiotem jest zupełnie nowa koncepcja biznesowa, a z reguły usprawnienie już istniejącej. Dlatego ten rodzaj finansowana raczej jest przeznaczony do firm działających od kilku lat na rynku.
Jak przygotować projekt
Przygotowanie wniosku o dofinansowanie to kluczowy krok w procesie pozyskiwania funduszy zewnętrznych na realizację projektu. Dokument musi być przygotowany starannie, dokładnie i jasno określać zdania i cele projektu. Należy upewnić się także, czy jego cele są mierzalne, zgodne z założeniami programu dofinansowania i będą możliwe do zrealizowania.
Jeśli firma ubiega się na przykład o dotację w ramach konkursu prowadzonego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, to ma za zadanie dokładnie zapoznać się z wytycznymi i wymaganiami, które musi spełnić, aby przejść proces weryfikacji. Należy zwrócić uwagę na terminy, dokumenty, cele finansowania, kwalifikowalność projektu i beneficjentów.
Ważnym punktem jest także opracowanie harmonogramu działań, który szczegółowo przedstawi, jak i kiedy planowane jest osiągniecie poszczególnych etapów projektu. Warto starannie je opisać i wymienić kluczowe zadania, terminy oraz osoby odpowiedzialne za ich realizację. W kolejnym kroku trzeba zdefiniować wskaźniki i opisać metody oceny wyników projektu.
Każdy z tych etapów jest wymagający i może przysporzyć problemów, dlatego warto skorzystać z usług konsultingowych.
Jak stworzyć projekt który odniesie sukces? Komentarz Andrzeja Chybickiego
W nowym konkursach w ramach ścieżki SMART, beneficjent może otrzymać dofinansowanie w ramach kilku modułów, między innymi na badania B+R, ale także w ramach internacjonalizacji, szkoleń, zielonej transformacji, cyfryzacji oraz innych. Projekt, niezależnie od poziomu dofinansowania, powinien uwzględniać istnienie wszystkich niezbędnych dla Wnioskodawcy modułów. Ważne jest to, aby pokazać oceniającym wniosek, że patrzymy na projekt całościowo. Chcemy nie tylko rozwijać technologię, ale wiemy też jak ją wykorzystać w naszej działalności oraz jak ją wdrożymy.
Innymi słowy, ważne jest aby projekt, który przedstawiamy w ramach wniosku o dofinansowanie był odzwierciedleniem wizji rozwoju naszej organizacji, niezależnie od tego czy jest to startup czy dojrzałe przedsiębiorstwo, i zawierał w sobie koncepcje rozwoju firmy, politykę kadrową, analizę konkurencji, znajomość rynku.Co ważne, w ramach projektów finansowanych przez PARP, przedsiębiorca otrzymuje dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych, które pozwolą uzyskać przewagę konkurencyjną. Prace B+R, w przeciwieństwie do typowych prac technicznych, charakteryzują się niepewnością wyników, ryzykiem w osiągnięciu celu.
Budżet projektu
Budżet projektu wymaga osobnego opisania. Przygotowując plan przychodów i rozchodów, w oparciu o wszystkie planowane wydatki związane z projektem, należy pamiętać, aby uwzględnić koszty bezpośrednie (np. materiały, wynagrodzenia) i pośrednie (np. koszty administracyjne), a także sprawdzić, jakie wydatki są kwalifikowalne w ramach dofinansowania. Następnie dla każdej pozycji w budżecie przypisać szacowany koszt. Szacunki powinny być jak najbardziej realistyczne i oparte na dokładnej analizie rynkowej lub wcześniejszych doświadczeniach. W przypadku nowych działań, gdzie trudno oszacować koszty, warto zasięgnąć porady ekspertów.
Planowane koszty powinny być zbieżne z harmonogramem projektu, aby uzasadnić wydatkowanie poszczególnych środków finansowych. To pomoże w planowaniu przepływów pieniężnych i wykaże zdolność do zarządzania finansami projektu. Każdą pozycję w budżecie należy dokładnie uzasadnić, aby pokazać, dlaczego dany wydatek jest niezbędny dla realizacji projektu. Uzasadnienie powinno być krótkie, ale wystarczająco szczegółowe, aby przekonać dofinansowujących,
Na co zwrócić szczególną uwagę opracowując budżet? Jakie są ryzyka? Komentarz Andrzeja Chybickiego
Należy przede wszystkim pamiętać, że z punktu widzenia instytucji finansującej, celem realizacji projektu jest zdobycie przez beneficjenta unikalnej przewagi konkurencyjnej. Niewielu klientów to wie, ale większość finansowania dostępnego dla przedsiębiorców z puli środków unijnych nie może być przeznaczona na prace inne niż prace badawczo-rozwojowe lub prace z nimi bezpośrednio związane (takie jak przygotowanie danych, adnotacje, analiza danych itp.). W związku z tym, na etapie konstruowania budżetu, należy mieć na uwadze przygotowanie rzetelnej, tzw. agendy badawczej projektu. Agenda badawcza to rzeczywisty plan działań/prac badawczo-rozwojowych, odpowiadający na pytania takie jak:
- W jakim celu realizujemy badania?
- Co chcemy osiągnąć?
- Jak będziemy mierzyć postęp prac, aby wiedzieć, czy nasze prace badawcze idą w założonym kierunku?
- Jakie mamy wyzwania, tj. co w naszym projekcie jest trudne, niepewne?
- Dlaczego osiągnięcie celów wymaga badań, tj. jakie ryzyko badawcze niosą zaplanowane prace?
- Jakie przewidujemy problemy (tzw. ryzyka badawcze) i jak sobie będziemy z nimi radzić?
Można powiedzieć, że agenda badawcza jest takim kręgosłupem każdego projektu B+R i dopiero na jej podstawie konstruujemy pozostałe elementy projektu takie jak opracowanie sposobów i kanałów sprzedaży, dotarcia do klienta, zapewnienie suportu oraz inne.
Szukając sposobu uzyskania finansowania warto sprawdzić wiele możliwości i wybrać tę, która najlepiej do niego pasuje. Proces może być czasochłonny i wymagać sprawdzenia wielu źródeł. Warto zdać się na pomoc eksperta, który doradzi i pomoże w wyborze najlepszej ścieżki.
Masz pomysł na projekt? Zapraszam do kontaktu. 
Andrzej Chybicki, PhD Eng.
CEO, Inero Software Sp. z o. o.
email: andrzej.chybicki@inero.pl