Zarządzanie tożsamością i dostępem. Jak przygotować się do wdrożenia systemu IAM w przedsiębiorstwie?

INCONE60 Green - Digital and green transition of small ports
Andrzej Chybicki: projekty związane z wykorzystaniem sztucznej inteligencji to znacząca część naszych projektów
Zarządzanie tożsamością i dostępem. Jak przygotować się do wdrożenia systemu IAM w przedsiębiorstwie?

W naszych publikacjach często opisujemy sposoby integracji i dostosowania systemu Keycloak do indywidualnych potrzeb przedsiębiorstw.  Co jednak w przypadku, gdy firma dopiero rozważa wdrożenie systemu IAM? W tym blogu podpowiemy czym kierować się przy wyborze narzędzia oraz na co zwrócić szczególną uwagę.  

Zarządzanie tożsamością i dostępem (z ang. Identity and Access Management) to proces obejmujący kontrolę nad cyfrowymi profilami pracowników, klientów i partnerów biznesowych. Dzięki systemom IAM można skutecznie monitorować, kto i na jakich zasadach uzyskuje dostęp do zasobów przedsiębiorstwa. Systemy te pozwalają także realizować działania zgodnie z najnowszymi regulacjami prawnymi, m.in. międzynarodową dyrektywą NIS 2. Wyzwania i korzyści integracji Keycloak: zgodność z dyrektywą NIS 2 oraz praktyczne porady na wdrożenie – opisaliśmy tu.  

Elementy, na które należy zwrócić uwagę przy wyborze systemu IAM

Wybór odpowiedniego narzędzia do zarządzania tożsamością zależy od potrzeb firmy oraz poziomu złożoności jej struktury IT. Przy rozpoznaniu ofert, dostawców rozwiązań IAM warto zwrócić uwagę na następujące funkcje: 

1. Autentykacja i autoryzacja
IAM pozwala na wdrożenie różnych metod autoryzacji, takich jak logowanie jednokrotne (SSO), uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA), oraz autoryzację opartą na rolach (RBAC). Przykładowo, Keycloak obsługuje zarówno SSO, jak i MFA, a dzięki rozbudowanej strukturze ról i uprawnień, może być łatwo dostosowany do specyficznych wymagań organizacji. Szerzej temat uwierzytelniania wieloskładnikowego opisaliśmy w tym artykule Przewodnik krok po kroku- Uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA) w Keycloak

2. Zarządzanie użytkownikami i rolami
Ważnym aspektem IAM jest zarządzanie tożsamościami użytkowników na każdym etapie ich życia zawodowego w organizacji. Funkcje takie jak automatyczne nadawanie i odbieranie dostępów, synchronizacja danych między systemami ERP, CRM, HR i IAM, a także delegacja ról, pozwalają na efektywne zarządzanie tożsamościami.

3. Skalowalność i wydajność
W miarę rozwoju firmy system IAM musi być skalowalny i wydajny, aby obsłużyć rosnącą liczbę użytkowników i aplikacji. Keycloak jest dobrze przygotowany do pracy w dużych środowiskach, oferując opcje klastrowania i replikacji, co zapewnia stabilne działanie i niskie czasy odpowiedzi nawet przy intensywnym obciążeniu.

4. Bezpieczeństwo informacji i zgodność z normami ISO
Systemy IAM wspierają zapewnienie zgodność z m.in. normą ISO 27001, umożliwiając jednoczesne wdrożenie polityk zarządzania dostępem i silnego uwierzytelniania. Szerzej temat ten opiszemy w dalszej części artykułu.

5. Koszt wdrożenia i licencje
Planując wdrożenie, należy mieć na uwadze dwa typy kosztów. Koszt wdrożenia oraz licencji lub utrzymania.
• Oprogramowanie komercyjne: W przypadku wyboru komercyjnych systemów IAM, takich jak Okta, Ping Identity czy Microsoft Azure AD, obowiązują opłaty licencyjne, naliczane w przeliczeniu na użytkownika lub w formie subskrypcji miesięcznej/rocznej.
• Oprogramowanie open-source: Narzędzia takie jak Keycloak są dostępne bezpłatnie, ale wymagają nakładów związanych z ich wdrożeniem, dostosowaniem i utrzymaniem.

6. Szkolenie
Ważne, aby przy wyborze dostawcy systemu IAM, sprawdzić czy oferuje on szkolenia z zakresu administrowania oprogramowaniem. Dostęp do wiedzy i materiałów, pozwoli pracownikom lepiej wykorzystać potencjał tego rozwiązania.

Analiza regulacji prawnych pod kątem wdrożenia systemu IAM

Firma operująca na rynnach międzynarodowych, powinna mieć świadomość regulacji prawnych, które określają zasady związane z bezpieczeństwem i zarządzaniem dostępem. Mogą one dotyczyć konkretnych branż m.in. medycznej (HIPAA) finansowej (SOX – Sarbanes-Oxley Act) w Stanach Zjednoczonych lub regulować wytyczne na konkretnych obszarach. Przykładem jest tu RODO na terenie Unii Europejskiej.  

Dzięki szczegółowemu definiowaniu ról oraz uprawnień użytkowników, IAM ogranicza dostęp do zasobów wyłącznie do osób, które rzeczywiście go potrzebują, co spełnia wymogi normy w zakresie kontroli dostępu. Dodatkowo, system taki zapewnia uwierzytelnianie wieloskładnikowe (MFA), które wzmacnia zabezpieczenia, szczególnie w przypadku zasobów o podwyższonym ryzyku. 

System IAM może wspierać także zapewnienie zgodności procesów w firmie z wytycznymi normy ISO 27701 (System Zarządzania Informacjami o Prywatności), która rozszerza ISO 27001 o wymagania dotyczące ochrony danych osobowych. Narzędzia typu Keycloak, umożliwiają kontrolowanie i rejestrowanie dostępu do danych, co pomaga w spełnieniu zasad przejrzystości i odpowiedzialności za przetwarzanie danych. Ponadto, IAM wspiera implementację polityk prywatności, które chronią dane osobowe przed nieautoryzowanym dostępem i umożliwiają przestrzeganie praw użytkowników, takich jak prawo do informacji czy usunięcia danych. 

Architektura bezpieczeństwa i zgodność z wewnętrznymi standardami

System IAM powinien być zgodny nie tylko z regulacjami zewnętrznymi, ale również z wewnętrznymi standardami i procedurami organizacji. Regulaminy i polityki powinny dokładnie opisywać zasady przypisywania ról, korzystania z zasobów oraz wymagania dotyczące raportowania. Wdrożenie IAM może pomóc w automatyzacji i egzekwowaniu tych procesów, umożliwiając bardziej precyzyjną kontrolę nad tym, kto i kiedy uzyskuje dostęp do krytycznych zasobów. 

Interoperacyjność i integracja z istniejącą infrastrukturą IT

Analiza potrzeb związana z wdrożeniem systemu IAM powinna obejmować również kompatybilność z istniejącą infrastrukturą IT oraz wymagania w zakresie integracji z używanymi aplikacjami. Firma wykorzystująca systemy takie jak CRM, ERP czy aplikacje webowe, powinna mieć możliwość zsynchronizować je z systemem IAM, aby zapewnić jednolity poziom bezpieczeństwa i zarządzania tożsamościami w całej organizacji. 

Wdrożenie systemu IAM niesie z sobą wiele korzyści dla przedsiębiorstwa. Wybierając spośród dostępnych na rynku narzędzi warto, kierować się obowiązującymi przepisami dla danej branży, wewnętrznymi procedurami oraz posiadaną infrastrukturą. Dużym plusem będzie na pewno możliwość dostosowania systemu do konkretnego przedsiębiorstwa, nie na odwrót.  

Jeśli chcesz dowiedzieć się jak wdrażamy Keycloak u naszych klientów, napisz do nas.